หนังตาตก หนังตาหย่อน เป็นภาวะที่พบได้บ่อย โดยเฉพาะผู้ที่เริ่มมีอายุมากขึ้น ซึ่งไม่ได้กระทบแค่ความสวยงามหรือทำให้ใบหน้าดูมีอายุเท่านั้น แต่ในบางรายอาจรุนแรงถึงขั้นบดบังการมองเห็น และอาจเป็นสัญญาณเตือนของปัญหาสุขภาพที่ไม่ควรมองข้าม ดังนั้นเพื่อช่วยให้ทุกคนกลับมาใช้ชีวิตได้อย่างมั่นใจ และช่วยเสริมบุคลิกภาพให้ดีมากขึ้น
บทความนี้ APEX จะพาคุณไปไขทุกข้อสงสัย ตั้งแต่วิธีเช็กสัญญาณเตือนเบื้องต้นที่ควรรู้ พร้อมเจาะลึกสาเหตุ และทำความรู้จักกับทุกวิธีการรักษาหนังตาตก เพื่อเป็นแนวทางในการปรับลุคให้ดูสดใส และกลับมามั่นใจในบุคลิกภาพของตัวเองอีกครั้ง
ปัญหา ‘หนังตาตก’ คืออะไร
หนังตาตก (Ptosis หรือ Blepharoptosis) คือภาวะที่ขอบเปลือกตาบนตกลงมาอยู่ในระดับต่ำกว่าปกติ อาจเกิดขึ้นกับตาข้างเดียวหรือทั้งสองข้าง ในภาวะปกติ ขอบเปลือกตาบนจะคลุมตาดำลงมาประมาณ 1-2 มิลลิเมตร แต่ในผู้ที่มีภาวะหนังตาตก เปลือกตาจะตกลงมามากกว่านั้น ทำให้ดวงตาดูเล็กลง ง่วงนอนตลอดเวลา และหากเป็นมากอาจบดบังลานสายตาได้ ทั้งนี้ปัญหาหนังตาตกที่พบในปัจจุบัน อาจมีความแตกต่างกัน ดังนี้
- หนังตาจากกล้ามเนื้อเปลือกตา : เกิดจากกล้ามเนื้อยกเปลือกตาทำงานผิดปกติหรืออ่อนแรง ทำให้เปลือกตาตกลงมาปิดตาดำมากกว่าปกติ
- หนังตาตกจากผิวเปลือกตา : เกิดจากผิวหนังบริเวณเปลือกตาหย่อนคล้อยตามอายุที่มากขึ้น ทำให้ผิวหนังส่วนเกินตกลงมาบดบังชั้นตาเดิม
10 สาเหตุของอาการหนังตาตก ที่พบบ่อย
สำหรับปัญหาหนังตาตกที่พบได้ทั่ไป สามารถแบ่งสาเหตุหลักออกเป็น 2 กลุ่มใหญ่ คือภาวะหนังตาตกแต่กำเนิด และภาวะหนังตาตกที่เกิดขึ้นภายหลัง ซึ่งมีสาเหตุย่อยที่แตกต่างกันไป ดังนี้
1. ความผิดปกติของกล้ามเนื้อยกเปลือกตา
ความผิดปกติของกล้ามเนื้อยกเปลือกตาเป็นภาวะแต่กำเนิดที่พบบ่อยในเด็ก เกิดจากกล้ามเนื้อพัฒนาไม่สมบูรณ์ทำให้มีแรงยกเปลือกตาได้น้อยลง ส่งผลให้เปลือกตาตกปิดลงมาบดบังการมองเห็นบางส่วนหรือทั้งหมด หากอาการรุนแรงแล้วไม่ได้รับการแก้ไข อาจเป็นสาเหตุให้เกิด ‘ภาวะตาขี้เกียจ’ ตามมาได้
2. ความเสื่อมตามวัย
ภาวะเปลือกตาตกจากความเสื่อมตามวัย เป็นสาเหตุที่พบได้บ่อยที่สุดในผู้สูงอายุ โดยเกิดจากการที่เอ็นของกล้ามเนื้อยกเปลือกตาเกิดการยืดตัวหรือหลุดออกจากที่ยึดเกาะ ทำให้การส่งผ่านแรงเพื่อยกเปลือกตาทำได้ไม่เต็มที่ ส่งผลให้เปลือกตาตกลงมาในที่สุด
3. การใช้คอนแทคเลนส์เป็นเวลานาน
การใช้คอนแทคเลนส์เป็นระยะเวลานาน โดยเฉพาะชนิดแข็ง อาจเป็นสาเหตุหนึ่งของภาวะเปลือกตาตก เนื่องจากการถอดและใส่เลนส์ซ้ำๆ ทำให้เกิดการเสียดสีที่เปลือกตาด้านในอย่างต่อเนื่อง ซึ่งส่งผลกระทบโดยตรงต่อเอ็นของกล้ามเนื้อยกเปลือกตา ทำให้เกิดการยืดตัวและอ่อนแรงลงในที่สุด
4. การขยี้ตาบ่อยและรุนแรง
พฤติกรรมที่หลายคนอาจเคยชิน อย่างการขยี้ตาอย่างรุนแรงและบ่อยครั้ง เป็นอีกสาเหตุสำคัญที่ทำให้เปลือกตาตกลงมามากกว่าปกติได้ เนื่องจากแรงขยี้ที่เกิดขึ้นซ้ำ ๆ จะส่งผลกระทบโดยตรงต่อเอ็นกล้ามเนื้อยกเปลือกตา ทำให้โครงสร้างดังกล่าวเกิดการยืดตัว อ่อนแรงลง และส่งผลให้เปลือกหนังตาตกลงมาได้
5. อุบัติเหตุบริเวณดวงตา
อุบัติเหตุและการบาดเจ็บบริเวณดวงตาสามารถ ก็เป็นอีกสาเหตุของภาวะหนังตาตกได้ เนื่องจากการกระทบกระเทือนอาจสร้างความเสียหายโดยตรงต่อกล้ามเนื้อยกเปลือกตา หรือเส้นประสาทที่ทำหน้าที่ควบคุมกล้ามเนื้อดังกล่าว ส่งผลให้ประสิทธิภาพในการลืมตาลดลงอย่างชัดเจน
6. ผลข้างเคียงหลังการผ่าตัดตา
อาการหนังตาตกสำหรับบางคน อาจเป็นผลข้างเคียงที่พบได้หลังการผ่าตัดในบริเวณดวงตาบางชนิด ซึ่งอาจเป็นเพราะเครื่องมือที่ใช้ถ่างเปลือกตาค้างไว้ระหว่างผ่าตัด ที่ส่งผลกระทบต่อเอ็นกล้ามเนื้อ ทำให้โครงสร้างดังกล่าวเกิดการยืดตัวหรืออ่อนแรงลง ส่งผลให้ผิวหนังบริเวณตาตกลงมาในที่สุด
7. ความผิดปกติของระบบประสาท
อาการหนังตาตกที่เกิดจากความผิดปกติของระบบประสาท เป็นกลุ่มที่ต้องให้ความสำคัญและเฝ้าระวังเป็นพิเศษ เนื่องจากอาการที่ปรากฏอาจไม่ใช่แค่ปัญหาที่ดวงตา แต่เป็นสัญญาณเตือนของโรคร้ายแรงอื่น ๆ ที่ซ่อนอยู่ เช่น
- อัมพาตของเส้นประสาทสมองคู่ที่ 3 : อาจเกิดจากเนื้องอกในสมอง เส้นเลือดโป่งพอง หรือโรคเบาหวาน
- กลุ่มอาการฮอร์เนอร์ : อาจเกิดจากเนื้องอกบริเวณปอดหรือคอที่กดทับเส้นประสาท
- โรคกล้ามเนื้ออ่อนแรงเอ็มจี : เป็นโรคแพ้ภูมิตัวเองที่ทำให้กล้ามเนื้อทั่วร่างกายอ่อนแรง รวมถึงกล้ามเนื้อยกเปลือกตา
8. ความผิดปกติของตัวกล้ามเนื้อ
เกิดจากความผิดปกติที่ตัวกล้ามเนื้อยกเปลือกตาโดยตรง ซึ่งมีสาเหตุมาจากโรคบางชนิดที่ส่งผลให้เซลล์กล้ามเนื้อเกิดการฝ่อลีบและอ่อนกำลังลง ดังนั้นเมื่อกล้ามเนื้อสูญเสียความแข็งแรง จึงไม่สามารถทำหน้าที่เพื่อการพยุงเปลือกตาได้อย่างมีประสิทธิภาพเหมือนเดิม ส่งผลให้เกิดปัญหาหนังตาตกขึ้นได้
9. เนื้องอกหรือก้อนที่เปลือกตา
เนื้องอก ถุงน้ำ หรือตากุ้งยิงขนาดใหญ่ที่เกิดขึ้นบนเปลือกตา ก็เป็นอีกสาเหตุหนึ่งของปัญหาดังกล่าว เนื่องจากน้ำหนักของก้อนเนื้อหรือการอักเสบที่บวมขึ้นเหล่านี้ จะทำหน้าที่เป็นตัวถ่วงโดยตรง ส่งผลให้เปลือกตาตกลงมา แม้ว่าการทำงานของกล้ามเนื้อและเส้นประสาทจะยังเป็นปกติก็ตาม
10. ภาวะหนังตาอักเสบเรื้อรัง
หนังตาอักเสบเรื้อรังเป็นอีกปัจจัยหนึ่งที่สามารถนำไปสู่ปัญหาเปลือกตาตกได้ เนื่องจากการอักเสบที่เกิดขึ้นอย่างต่อเนื่องและซ้ำๆ จะทำให้เนื้อเยื่อและโครงสร้างภายในอ่อนแอลง เมื่อเปลือกตาสูญเสียความแข็งแรงในการพยุงตัว จึงค่อยๆ หย่อนคล้อยและตกลงมา จนส่งผลกระทบต่อภาพลักษณ์และการใช้ชีวิต
สัญญาณเตือนที่ต้องระวัง และควรรีบพบแพทย์
แม้หนังตาตกส่วนใหญ่จะค่อยเป็นค่อยไป แต่หากคุณมีอาการร่วมกับสัญญาณเตือนเหล่านี้ ควรรีบพบแพทย์ทันที เพราะอาจเป็นอาการของภาวะฉุกเฉินทางการแพทย์ เช่น
- หนังตาตกที่เกิดขึ้นอย่างฉับพลัน ภายในไม่กี่ชั่วโมงหรือไม่กี่วัน
- เห็นภาพซ้อน
- ปวดศีรษะอย่างรุนแรง
- มีอาการปวดตา หรือตาแดงร่วมด้วย
- ขนาดรูม่านตาของตาสองข้างไม่เท่ากัน
- มีอาการกล้ามเนื้ออ่อนแรงบริเวณอื่นของร่างกายร่วมด้วย เช่น เคี้ยวอาหารลำบาก พูดไม่ชัด แขนขาอ่อนแรง
หนังตาตกหายเองได้ไหม
โอกาสที่หนังตาตกจะหายได้เองนั้น ขึ้นอยู่กับสาเหตุหรือระดับความรุนแรงของปัญหา หากเกิดจากปัจจัยชั่วคราว เช่น การบวมอักเสบ หรือตากุ้งยิง อาการมักจะดีขึ้นและหายไปได้เมื่อต้นเหตุนั้นหมดไป แต่หากเกิดจากความเสื่อมตามวัย ปัญหากล้ามเนื้อแต่กำเนิด หรือความผิดปกติของเส้นประสาท มักไม่สามารถหายได้เองและจำเป็นต้องปรึกษาแพทย์เพื่อรับการรักษาที่ถูกต้อง
แนะนำวิธีรักษาหนังตาตก
การเลือกวิธีรักษาภาวะหนังตาตก มักขึ้นอยู่กับปัจจัยสำคัญหลายประการ ได้แก่ สาเหตุของโรค, ระดับความรุนแรง, อายุ, การทำงานของกล้ามเนื้อยกเปลือกตา และผลกระทบต่อการมองเห็น ซึ่งในปัจจุบันก็จะมีทั้งวิธีแบบไม่ผ่าตัดและการผ่าตัดศัลยกรรม ดังนี้
แก้หนังตาตกด้วยวิธีธรรมชาติ
แม้การดูแลตนเองจะไม่สามารถรักษาภาวะกล้ามเนื้อตาอ่อนแรงได้โดยตรง แต่ก็มีความสำคัญในการช่วยชะลอความเสื่อมของผิวรอบดวงตา ซึ่งทำได้โดยหลีกเลี่ยงการขยี้ตา ใช้ผลิตภัณฑ์บำรุง และปกป้องผิวจากแสงแดดเป็นประจำ อย่างไรก็ตามวิธีเหล่านี้เป็นเพียงการดูแลสุขภาพผิวและป้องกันปัญหาระยะยาว แต่ไม่สามารถแก้ไขโครงสร้างกล้ามเนื้อที่ผิดปกติไปแล้วได้
แก้หนังตาตกด้วยเครื่องยกกระชับ
เป็นการใช้เทคโนโลยีพลังงานความร้อน เช่น คลื่นอัลตราซาวด์ (โปรแกรม Ultherapy) หรือใช้พลังงานจากคลื่นวิทยุ (โปรแกรม Thermage) เพื่อกระตุ้นการสร้างคอลลาเจนใต้ชั้นผิว ช่วยยกกระชับผิวหนังเปลือกตาที่หย่อนคล้อยให้ดูตึงขึ้น ผลลัพธ์ที่ได้จึงเป็นการแก้ไขปัญหาหนังตาหย่อนคล้อยในระดับเล็กน้อยถึงปานกลางและไม่ถาวร ต้องทำซ้ำเพื่อคงสภาพ
แก้หนังตาตกด้วยการผ่าตัดศัลยกรรม
เป็นวิธีการรักษาหนังตาตก ซึ่งเน้นการแก้ไขปัญหาที่โครงสร้างโดยตรง ทั้งภาวะกล้ามเนื้อตาอ่อนแรงและหนังตาหย่อนคล้อย โดยเทคนิคการรักษาจะแตกต่างกันไปตามสาเหตุ หรือการประเมินของแพทย์ ตั้งแต่การผ่าตัดซ่อมแซมกล้ามเนื้อยกเปลือกตา การทำโปรแกรมยกคิ้วด้วย Endotine ไปจนถึงการตัดหนังตาส่วนเกินออก ซึ่งวิธีการรักษานี้จะให้ผลลัพธ์ที่ค่อนข้างชัดเจน แต่ควรอยู่ภายใต้การดูแลของแพทย์อย่างใกล้ชิด
สรุปสาเหตุของอาการหนังตาตก และวิธีรักษาที่เหมาะสม
อาการหนังตาตกมีสาเหตุได้หลากหลาย ตั้งแต่ปัญหาโครงสร้างกล้ามเนื้อแต่กำเนิด ความเสื่อมตามวัย ไปจนถึงโรคทางระบบประสาท ดังนั้นการรักษาจึงต้องมุ่งเน้นที่การแก้ไขต้นตอของปัญหาเป็นสำคัญ ซึ่งอาจเป็นการรักษาโรคประจำตัวที่เป็นสาเหตุ หรือใช้การผ่าตัดศัลยกรรมเพื่อปรับแก้ระดับเปลือกตาให้กลับมาเป็นปกติ
สามารถติดต่อเพื่อขอคำปรึกษาในการเลือกแก้ปัญหาหนังตาตก หรือสอบถามรายละเอียดของหัตถการอื่น ๆ ของ APEX เพิ่มเติมได้ที่
ช่องทางการติดต่อ
- Tel : 080-500-0123
- Line : @apexbeauty
- Tiktok : apexprofoundbeauty
- Facebook : APEX Hospital & Beauty Clinic
- Instagram : apexbeauty
- Youtube : Apex Beauty Clinic
- X (Twitter) : ApexProfound
ผลลัพธ์ขึ้นอยู่กับเฉพาะบุคคล เงื่อนไขตามบริษัท ฯ กำหนด
ข้อมูลนี้จัดทำขึ้นเพื่อการโฆษณาสำหรับ APEX Surgery Hospital : โรงพยาบาลศัลยกรรมตกแต่งเอเพ็กซ์ สาขาเพลินจิต
อ้างอิงข้อมูล
Cleveland Clinic. (2021, August 11). Ptosis (droopy eyelid).
https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/14418-ptosis-droopy-eyelid
D’Angelo, A. M. (2023, July 14). What causes a droopy eyelid (ptosis) and how is it treated?. Healthline.
https://www.healthline.com/health/eyelid-drooping
WebMD Editorial Contributors. (2022, September 15). Ptosis. WebMD.
https://www.webmd.com/eye-health/ptosis
